Jak piszemy po południu - to pytanie nasuwa się wielu osobom. Czy powinniśmy pisać "po południu" razem, czy może rozdzielnie jako "po poludniu"? Jaka jest poprawna pisownia tego wyrażenia i kiedy stosować którą wersję? W tym artykule wyjaśniamy zasady dotyczące tej kwestii.
Kluczowe wnioski:- Zgodnie z normami języka polskiego poprawna pisownia to “po południu” - razem.
- Błędem jest rozdzielna forma "po poludniu", choć często spotykana.
- "Po południu" zawsze piszemy razem, niezależnie od kontekstu.
- Wyjątkiem są sytuacje, gdy "po" jest przyimkiem np. "poszedł po poludniu".
- Na końcu zdania "po południu" również się łączy.
Jak piszemy po południu
Wyrażenie "po południu" jest bardzo często używane w języku polskim. Pojawia się przy określaniu pory dnia lub godzin wydarzeń. Jednak wielu osobom sprawia kłopot poprawna pisownia tego zwrotu. Czy powinno się go pisać łącznie, czy może jednak rozdzielnie? Jaka jest właściwa forma i kiedy ją stosować?
Zgodnie z zasadami polskiej pisowni, wyrażenie "po południu" zawsze piszemy razem. Nie ma tu znaczenia, czy używamy go w kontekście pory dnia, planowania wydarzeń, czy podawania godzin. Poprawna forma to zapis łączny. Rozdzielna pisownia "po poludniu" jest niepoprawna i stanowi błąd językowy, choć niestety bardzo częsty.
Skąd bierze się pomyłka?
Błędna, rozdzielna forma "po poludniu" bierze się prawdopodobnie z mylenia wyrażenia "po południu" ze zwykłym przyimkiem "po" w połączeniu z rzeczownikiem "poludnie". Wiele osób traktuje tu "po" jako oddzielny przyimek, stąd rozdzielna pisownia. Jest to jednak niepoprawne, gdyż "po południu" to wyrażenie przyimkowe, które zawsze piszemy łącznie.
Podobnie jak w przypadku "rano", "wieczorem" czy "nocą" mamy tu do czynienia ze spójną całością określającą porę dnia. Dlatego obowiązuje tu łączny zapis, tak samo jak w przypadku wspomnianych wyżej wyrażeń.
Reguły pisowni wyrażenia po południu
Jak już wspomniano, zasada dotycząca pisowni "po południu" jest prosta - zawsze stosujemy tu zapis łączny. Nie ma znaczenia, czy używamy go w odniesieniu do godzin, planowanych wydarzeń, prac czy czynności. "Po południu" zapisujemy razem bez względu na kontekst.
Nie dzielimy też tego wyrażenia na końcu zdania. Jeśli zdanie kończy się słowami "po południu", nadal pozostawiamy je w łącznej formie. Przykłady poprawnej pisowni:
- Spotkanie odbędzie się po południu.
- Pracowałam dzisiaj do późna, bo po południu miałam dużo spotkań.
- Zwykle jadam drugie śniadanie po południu.
Jedyny wyjątek od tej reguły to sytuacje, gdy słowo "po" pełni rolę przyimka. Na przykład:
Poszedł na spacer po poludniu.
W takim przypadku "po" nie jest już częścią wyrażenia "po południu", a po prostu przyimkiem określającym kolejność czynności. Dlatego w tym kontekście rozdzielamy zapis.
Czytaj więcej:Herbata: Czy piszemy z "ę" na końcu?
Jak poprawnie łączyć po południu z przyimkami
Częstym błędem jest dzielenie wyrażenia "po południu" w połączeniu z innymi przyimkami, np. "przed", "w trakcie", "podczas". Wbrew pozorom, nie wpływa to na zasady pisowni omawianego zwrotu. Nawet w takich konstrukcjach "po południu" należy pisać łącznie, na przykład:
- przed po południu - spotkanie zaplanowane wcześniej
- w trakcie po południu - podczas trwania popołudniowej pory
- praca podczas po południu - wykonywana w czasie popołudniowym
Każde zdanie, w którym występuje zwrot "po południu" wymaga więc łącznej pisowni. Inne słowa w zdaniu, nawet jeśli to przyimki lub spójniki, nie zmieniają tej zasady.
Po południu na końcu zdania
Czasem pojawiają się wątpliwości, czy wyrażenie "po południu" należy rozdzielić, gdy kończy ono zdanie. Jest to kolejny typowy błąd. Bez względu na miejsce "po południu" w zdaniu, obowiązuje jedna reguła - łączny zapis.
Na przykład:
- Dzisiaj pracuję tylko do 14, po południu.
- Mamy jutro spotkanie o 15, po południu.
Jak widać, nawet gdy "po południu" znajduje się na końcu, nadal pozostaje nierozdzielne. Podobnie jest w przypadku, gdy takie wyrażenie stanowi całe zdanie, np.:
Po południu. Wtedy mogę pogadać.
Po południu w kontekście godzin
"Po południu" często słyszymy przy podawaniu godzin różnych wydarzeń czy umówionych spotkań. I w tym przypadku, bez względu na kontekst, obowiązuje poprawna, łączna pisownia. Na przykład:
- Spotkanie mamy umówione na po południu, na 16.
- Dzisiaj pracuję do 18, czyli do po południu.
- Zwykle jem drugie śniadanie około po południu, między 13 a 15.
Jak widać z powyższych przykładów, nawet w połączeniu z konkretnymi godzinami czy określeniem przedziału czasowego, "po południu" wciąż piszemy razem. Łączna, jednoczłonowa forma jest poprawna w każdym kontekście związanym z porą dnia czy planowaniem zajęć.
Błędy w pisowni po południu
Mimo że reguła dotycząca "po południu" jest prosta, nadal bardzo wiele osób popełnia w związku z nią błędy. Oprócz omówionego już podstawowego błędu polegającego na rozdzieleniu wyrażenia, spotykamy też inne nieprawidłowości.
Jak już wiemy, błędem jest:
- Rozdzielna forma: "po poludniu"
- Rozdzielanie przy łączeniu z przyimkami: "przed po poludniu"
- Rozdzielenie na końcu zdania: "Pracuję dzisiaj po poludniu."
Czasem spotyka się też błędną formę z podwójnym "l" - "popoludniu". Jest to kolejny powszechny błąd, choć przestrzeganie poprawnej pisowni naprawdę nie powinno nastręczać trudności.
Pamiętajmy więc: bez względu na kontekst, poprawna forma to zawsze "po południu" razem. Tylko konsekwentne stosowanie tej zasady pozwoli uniknąć błędów.
Podsumowanie
Jak poprawnie pisać "po południu"? To pytanie sprawia problem wielu osobom, choć reguła jest prosta - zawsze stosujemy tu zapis łączny. Niestety wciąż często spotyka się błędną, rozdzielną formę "po poludniu". Gdzie leży źródło pomyłki i jak jej uniknąć? Przypomnijmy sobie najważniejsze zasady.
Bez względu na kontekst - czy podajemy godziny, planujemy wydarzenia, czy mówimy o porze dnia - wyrażenie "po południu" zawsze piszemy razem. Dotyczy to także sytuacji, gdy łączymy je z innymi przyimkami lub znajduje się na końcu zdania. Kluczowe jest utrwalenie tej reguły, by na stałe wyeliminować błędy.
Tagi
Udostępnij artykuł
